de ochtendexcursie is naar de mangrove. Hier staan de bomen met hun wortels in het water en je kunt er met de boot tussendoor varen. 

Opmsommige stukken duikt een van de mannen (Thomas hier) naar de bodem om te laten zien wat voor moois er allemaal in het water leeft. 

 grote zeesterren, bollen met stekels en bollen met een soort levend gras.

Al met al weer een mooie excursie. 

Avondeten is van 18.15 tot ongeveer 19.30. Daarna praten we nog wat met het internationale gezelschap dat hier zit. Elke dag vertrekken er mensen en komen er weer andere voor terug. Maar om 20.30 zijn we wel terug in onze cabana. Met een lichtpeertje aan het plafond doe je verder niet veel dus we liggen elke avond vroeg op bed. Het is op zich warm maar doordat we direct aan zee zitten is er gelukkig altijd een verkoelend windje. Soms waait het zo hard dat de gordijnen van het raam waaien. We hebben s’nachts wel ons meegebrachte muskietennet geinstalleerd. Het ontbijt is tussen 7 en 8 elke ochtend, daarna is er een ochtendexcursie die tot 13 uur duurt, lunch om 13 uur en om 16 uur nog een excursie. Die duurt dan tot ongeveer 18 uur en aansluitend dinner.

Bijna alle lunches en dinners zijn met vis. Die wordt vers aangevoerd door Kuna vissers. 

  
Als je overigens geen vis lust maken ze wat anders voor je maar dat wordt dan meestal vegetarisch of heel soms met wat kip.

de begrafenis is bij de Kuna een hele ceremonie. Zij geloven dat iemand na zijn overlijden op reis gaat naar het paradijs. Dat gaat in 8 stappen en omdat de laatste stap een sprong naar de hemel (het paradijs) is zijn de begraafplaatsen op de top van een heuvel, dan is de sprong namelijk kleiner. 

 Een Kuna wordt in zijn Hamock begraven. Die hangt ook echt in het graf dat daartoe minimaal 2 meter diep is. Het graf wordt ook niet volgegooid met aarde maar met palen van hardhout afgedekt waar een grafheuveltje van aarde wordt opgebouwd. Ee zijn allemaal familiegraven en om ze niet weg te laten spoelen door de regen is er een dak boven gebouwd a la kuna hut. 

 Ook apart is dat de vrouwen iedere ochtend naar de begraafplaats gaan om de doden gezelschap te houden. Ze ontbijten er gezamenlijk en werken aan hun mola’s (de traditionele, zeer gekleurde handwerkdoeken). 

in de ochtend gaan we naar een volledig onbewoond eiland om te zwemmen en te snorkelen. 

 Ze hebben het verst in de zee gelegen eiland uitgekozen en er heeft de afgelopen dagen best veel wind gestaan. We moeten heen tegen de golven in. De boot moet af en toe behoorlijk inhouden en dan knallen we nog af en toe van de golven af. Het eiland is prachtig, zoals je je een bounty eiland voorstelt. 

 We snorkelen, ik voor het eerst onder water met mijn action cam. Het zicht valt een beetje tegen, ik schat zo’n 5 meter, en dat komt door de wind van de afgelopen dagen. We struinen ook over het strand, allemaal heerlijk relaxed.

vanmiddag gaan we naar een dorp (stad?) waar 3000 Kuna indianen wonen. Er zijn in de San Blas een paar van deze gemeenschappen. Inprincipe wordt er gewoon een huis bijgebouwd op het moment dat iemand gaat trouwen en een gezin gaat stichten. Het overgrote deel van de huizen is “getachted”. dat wil zeggen een framewerk van balken wat met palmbladeren wordt afgemaakt.  

 Elk huis bestaat uit 2 hutten, de keuken en de slaapruimte. Er zijn verder geen aparte ruimtes in de hut. Alle Kuna’s slapen in een hamock (hangmat). Ze doen feitelijk alles in de hangmat. 

 De gemeenschap groeit hard want het is normaal dat een Kuna paar 5 – 7 kinderen heeft. De hutten komen dus steeds dichter bij elkaar te staan en het ziet er allemaal nogal chaotisch uit. Stroom zoals wij het kennen is er niet, de meeste hutten hebben een zonnepaneel buiten staan voor stroom. 

we komen om 7.30 aan op het eiland. Tot 8 uur kunnen we ontbijten dus dat doen we meteen. Dominic komt vertellen dat ze om 8.20 vertrekken voor een tocht door de jungle naar een waterval, of we zin hebben om mee te gaan. Doen we. 

 De tocht blijkt zo nu en dan best pittig. Klimmen en dalen over soms glibberige paden, een paar keer door een beekje. Daar hadden we niet echt op gerekend, we dragen gewoon gympen met sokken, drijfnat dus. Alles bij elkaar zo’n 2 uur lopen voordat we bij de waterval zijn. Daar moet je je overigens niet te veel bij voorstellen. 

 Wel grappig is dat er een waterleiding, maatje regenpijp, gelegd is vanaf deze waterval naar ons eiland. Al het water wat bij ons op het eiland uit de kraan komt en waar je mee doucht (overigens alleen koude douche) komt dus uit deze waterval.

Ook weer 2 uur terug, zelfde route. Op enige afstand in de bomen zien we nog een groep apen, niet helemaal duidelijk wat voor, ze zijn zwart en middelgroot.

Om 13 uur zijn we weer terug op het eiland, precies op rijd voor de lunch. Die bestaat uit een salade vooraf, inktvis als hoofdgerecht en verse ananas toe.

Na een vlucht van 10 uur en 40 minuten landen we om 16.35 plaatselijke tijd in Panama City. De warmte is als een muur, een graad of 35. We worden netjes bij ons hotel afgeleverd. Nadat we onze spullen op de kamer gelegd hebben gaan we naar de bar om een welkomst cocktail te drinken. We gaan er vroeg in want we moeten al om 3.15 weer om. Om 4.30 stipt worden we weer opgehaald om naar het plaatselijke binnenlandse vliegveldje te worden gebracht. Om 6 uur gaat onze vlucht naar Playon Chico. Het is een klein vliegtuigje, er kunnen 10 mensen in. We zien de zon opkomen onderweg. 
Vlak voor de landing  fotograferen we uit het vliegtuig een eilandje wat later ons eilandje blijkt te zijn. 

   De landing is spectaculair, hij vliegt zeer laag over een heuvel en maakt een scherpe draai naar de landingsbaan. 

Dominic van de Yandup lodge staat ons hier op te wachten. Alle tassen in de boot. Naast ons is er nog een paar uit Los Angeles. Er staan 10 gastenhutten op het eilandje, het eiland zelf is niet groter dan 500X500 meter. Maar wel een klein strandje ook. Sommige hutten staan op palen in het water, die van ons staat op het eiland. Ook het restaurant staat op palen in het water.  

  Onze hut is op traditionele wijze gebouwd met een palmbladerdak. Anders dan de gewone Kuna hutten hebben wij wel een badcel. Er is geen warm water, het wordt in de loop van de dag vanzelf warmer door de zon. Er staat ook geen druk op het water dus bij het douchen moet je van de ene straal naar de andere bewegen. In de hut zijn twee lichtpeertjes en een stopcontact.

S’avonds is het aardedonker en aangezien de hut nogal open is krijgen we in de nacht visite van gekko’s en kakkerlakken. We houden onze tassen dus zoveel mogelijk dicht en alles er in.